Những lợi ích thiết thực khi tham gia bảo hiểm y tế

Hiện nay, có hai hình thức tham gia BHYT, bắt buộc và tự nguyện.

Đối với nhóm tham gia BHYT bắt buộc, Nghị định 146/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định 6 nhóm đối tượng tham gia, bao gồm: người lao động và người sử dụng lao động đóng, cơ quan Bảo hiểm xã hội (BHXH) đóng, ngân sách Nhà nước đóng, ngân sách Nhà nước hỗ trợ mức đóng, tham gia theo hộ gia đình, và người sử dụng lao động đóng. Những người không thuộc 6 nhóm trên có thể tham gia BHYT tự nguyện.

Để tham gia BHYT tự nguyện theo hình thức hộ gia đình, mức đóng phụ thuộc vào số người trong gia đình. Người đầu tiên đóng 4,5% mức lương cơ sở, người thứ hai đóng 70% mức đóng của người đầu tiên, người thứ ba đóng 60% mức đóng của người đầu tiên, người thứ tư đóng 50% mức đóng của người đầu tiên, và từ người thứ năm trở đi đóng 40% mức đóng của người đầu tiên. Mức đóng này không bao gồm chi phí hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước và sẽ thay đổi tùy theo mức lương cơ sở tại thời điểm đóng.

Mỗi đối tượng tham gia BHYT có quy trình và địa điểm mua khác nhau. Học sinh và sinh viên có thể tham gia BHYT tại trường học của mình bằng cách cung cấp thẻ học sinh/sinh viên, chứng minh nhân dân hoặc các giấy tờ tùy thân khác có ảnh để hoàn thiện thủ tục. Hộ gia đình có thể đăng ký tham gia BHYT tại UBND địa phương hoặc Đại lý thu trên địa bàn. Đối với những người làm việc tại doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức và những người được Nhà nước hỗ trợ, việc đóng BHYT sẽ được thực hiện tại nơi làm việc hoặc cơ quan BHXH địa phương.

Người tham gia BHYT có quyền lựa chọn cơ sở y tế ban đầu thuận tiện, gần nơi làm việc hoặc nơi cư trú theo hướng dẫn của cơ quan BHXH. Họ có thể thay đổi cơ sở y tế đăng ký ban đầu vào đầu mỗi quý và được giảm chi phí khám chữa bệnh. Mức miễn phí hoặc giảm phí khám chữa bệnh sẽ phụ thuộc vào từng đối tượng và tình trạng bệnh, tai nạn, v.v.

Trong trường hợp khám chữa bệnh đúng tuyến, người bệnh sẽ được hỗ trợ chi trả chi phí khám bệnh theo tỷ lệ 80%, 95% hoặc 100% tùy thuộc vào đối tượng. Cụ thể, những đối tượng được hưởng 100% chi phí khám chữa bệnh bao gồm sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ và sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật đang làm việc trong lực lượng Công an Nhân dân, những người có công cách mạng, bà mẹ Việt Nam Anh hùng, lão thành cách mạng, thương bệnh binh trên 81%, trẻ em dưới 6 tuổi, và những người chi phí khám bệnh, chữa bệnh thấp hơn 15% mức lương cơ sở và khám bệnh, chữa bệnh tại tuyến xã.

Người được hưởng 95% chi phí khám chữa bệnh bao gồm những người đang nhận lương hưu hoặc các trợ cấp mất sức lao động, những người được hưởng trợ cấp bảo trợ xã hội, những người thuộc hộ gia đình nghèo, và những người dân tộc thiểu số đang sinh sống tại vùng kinh tế khó khăn, đặc biệt khó khăn.

Trường hợp khám chữa bệnh trái tuyến, người tham gia BHYT sẽ được hỗ trợ 40% chi phí điều trị nội trú tại bệnh viện tuyến trung ương, 60% chi phí điều trị nội trú cho đến ngày 31/12/2020 và 100% chi phí điều trị nội trú từ ngày 01/01/2021 tại bệnh viện tuyến tỉnh, và 100% chi phí tại bệnh viện tuyến huyện. Đối với những trường hợp người tham gia BHYT sống tại các xã đảo, huyện đảo, những người dân tộc thiểu số và những người thuộc hộ nghèo ở vùng kinh tế khó khăn, họ sẽ được hưởng mức hỗ trợ tương đương với việc khám chữa bệnh đúng tuyến, kể cả khi khám chữa bệnh trái tuyến.

Để đảm bảo quyền lợi khi tham gia BHYT, cần lưu ý một số điểm sau đây: kiểm tra các thông tin trên thẻ BHYT như họ tên, ngày/tháng/năm sinh, giới tính, mã số thẻ BHYT. Khi thẻ BHYT sắp hết hạn, cần đóng kịp thời để tiếp tục sử dụng quyền lợi. Tham gia BHYT liên tục trong 5 năm sẽ đem lại nhiều quyền lợi hơn theo quy định.

Thực tế hiện nay, số người mắc các bệnh hiểm nghèo như ung thư, tiểu đường, cao huyết áp... ngày càng tăng, đặc biệt là ở các vùng nông thôn, vùng sâu và vùng xa. Người dân trong những vùng này thường khó có cơ hội tiếp cận dịch vụ khám bệnh định kỳ. Vì vậy, ngày nay, việc nhận thức lợi ích của việc tham gia BHYT trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Tham gia BHYT giúp giảm thiểu rủi ro tài chính cho bản thân, gia đình và đồng thời chia sẻ gánh nặng tài chính cho cộng đồng trong trường hợp ai đó gặp phải bệnh tật không may.

Bài viết do Tổ Truyền thông Trung tâm Y tế Huyện Châu Thành thực hiện.